W ramach projektu "Szkoły Dialogu" klasa gimnazjalna IIIc szkoły w Łapszach Niżnych, brała udział w kilkudniowych zajęciach prowadzonych przez Katarzynę Czubińską i Joannę Sarnecką, które przyjechały do naszej szkoły z Warszawy. Panie w zabawny i bardzo kreatywny sposób przekazywały wiedzę na tematy dosyć trudne, które związane są z historią narodu żydowskiego. Dowiedzieliśmy się między innymi o tym, że tradycyjnym żydowskim przysmakiem jest maca, a świętą księgą Żydów jest Tora, której tekst można dotykać jedynie przy użyciu Jadu, czyli specjalnej pałeczki w kształcie dłoni. Po zajęciach z przesympatycznymi paniami przystąpiliśmy do realizacji projektu, którego celem było zebranie, opracowanie i przekazanie wiedzy o żydach mieszkających na Spiszu. W ramach projektu udało nam się przeprowadzić wywiady ze starszymi osobami ze Spisza z Panią Marią Magierą z Kacwina i  Zofią Bogaczyk z Niedzicy. Osoby te bardzo dobrze pamiętają czasy, kiedy nasze  tereny zamieszkiwane były przez rodziny żydowskie. Sami wyszliśmy z inicjatywą posprzątania cmentarza żydowskiego w Łapszach Niżnych. Koledzy wykonali drewniane tabliczki wskazujące kierunek drogi dotarcia na cmentarze żydowskie w Niedzicy iw Łapszach Niżnych. Zwieńczeniem naszego projektu było opracowanie gry dydaktycznej pt. "Śladami Żydów w miejscowości Niedzica ". W grze uczestniczyła klasa 5a z ZPO w Niedzicy. Pierwszym  przystankiem była ul. Nadwodnia,  gdzie  została przekazana informacja o mieszkających tu wyznawcach judaizmu przed II wojną światową. Następnie  ucz. zatrzymali się przy budynku „ starej szkoły”, gdzie otwarto pierwszą kopertę z gwiazdą Dawida. Z dużym zainteresowaniem słuchali wiadomości o przedwojennej szkole, do której uczęszczały dzieci katolickie iżydowskie.Wskazówki pomogły piątoklasistom dotrzeć do  sklepu Fraya, czyli obecnego Domu Seniora. Tu uczniowie poznali  charakterystyczne żydowskie potrawy, a dopełnieniem było skosztowanie macy. Kolejne wskazówki doprowadziły do Tartaku, który prowadzony był przez Żyda Lewego. Następnie uczniowie zatrzymali się w miejscu, gdzie była drewniana synagoga. Poznali co to jest Tora, menora, bożnica. Ostatnia, czwarta koperta znajdowała przy tablicy informującej o kierunku drogi do kirkuta. Uczniowie brnęli w śniegu do cmentarza żydowskiego. Na zakończenie wycieczki została sprawdzona świeżo nabyta wiedza, uczniowie wykazali się sporymi wiadomościami odpowiadając na quiz. Uczniowie w łatwy i szybki sposób pokonali wyznaczoną trasę bawiąc się, a co najważniejsze poznając historię niedzickich żydów. Projekt był dla nas całkiem nowym doświadczeniem, który na długo zapamiętamy.

Małgorzata Silan